KARL MARX ( 1818- 1883 )

Karl Marx bir Alman filozofudur.Günümüzde insanlığı en çok etkileyen filozoflardan biridir.Düşüncelerinden dolayı ülkesinden ayrılmak zorunda kalmış , belli bir süre Belçika ve Fransa'da yaşamış ve oralardanda sürülerek İngiltere'nin Londra kentine yerleşmek zorunda kalmıştır , oradada ölmüştür.En önemli eseri '' Daskapital ( Kapital Sermaye )'' dir.

Marx'a göre gerçek var olan maddedir , evren sürekli bir değişim içinde olan maddeden başka bir şey değildir .

Ancak , değişim evrimsel değil devrimseldir. Madde , sıçramalar ve niteliksel dönüşümler biçiminde değiştiği için başlangıca geri götürülemez.Var olan şey , maddenin değişmiş bir görüntüsüdür.Madde , değişik fiziksel ve kimyasal süreci başlatmıştır .( cansız doğa ). O da sıçrama ve niteliksel değişmelerle biyokimyasal ( canlı ) düzeye ulaşmıştır. Canlı değişerek tekrar değişerek bilinç kazanmış ,böylece zihinsel süreç başlamıştır ( insan ) .

Tarihi ve toplumu yaratan insandır .Tarih , insanın doğayla verdiği mücadelenin bir öyküsüdür. Tarih ve düşünce üretim ilişkilerinin bir sonucudur.İnsan etkin bir varlıktır.Hem kendini hemde doğayı değiştirerek ona biçim kazandırır.

Marx herşeyin temelinde maddeyi görür. Ancak madde diyaletik bir değişim süreciyle diğer varlıklara dönüşür.Hiç bir şey durağan değildirHerşey değişir , oluşur ve birbaşka şeye dönüşmek üzere yok olur. İnsan etkin bir varlıktır.doğayı ve kendini değiştirme gücüne sahiptir.Doğann edilgen ( pasif ) bir üyesi değildir.

Marx diyalektik yöntemi geliştirirken Hegel'den etkilenmiştir. Hegel ,idealist bir filozoftur. O , aklın ( idenin ) , kendine yabancılaşarak ,kendini yadsıyarak doğa haline geldiğini , sonrada insan bilincinde kendine döndüğünü söylüyordu. Hegelde , diyalektik aklın bir değişim sürecidir. Oysa Marx , '' başının üzerinde duran '' diyalektiği ayaklarının üzerine oturtuğunu söyleyerek diyalektik değişim sürecini madde ile başlatır. Yani diyalektik ,Marx 'ta maddesel temele oturur.Marx'a göre diyalektik hem doğanın hemde düşüncenin gelişim yasasıdır.

Diyalektik maddecilik beş ilkeye dayanır .

  1. BÜTÜNSELLİK : Var olanların hepsi birbiriyle ilintilidir.Herhangi bir nesne tek başına diğerlerinden soyutlanamaz.

  2. DEĞİŞME : Var olan herşey bir durumdan başka bir duruma dönüşerek değişir.

  3. NİCEL DEĞİŞMELERİN NİTEL DEĞİŞMELERE DÖNÜŞMELERİ : Nicelik değişimleri belli ve yoğunluğa ulaştıktan sonra bir nitelik değişimi gösterir ( Suyun 100 °C 'ye kadar kaynatılınca sıvı halden buhar haline dönüşmesi gibi.)

  4. ÇELİŞME : Değişim , karşıtların çatışmasıdır.Her varlık zıddını kendi içinde taşır.Varlık kendisi ile çelişir.Çelişme olmasaydı gelişme olmazdı.Tez kendi antiteziyle çatışarak sentezde yeni bir varlığa dönüşür.Yeni varlık , öncekinden daha yüksek bir düzeyde ve gelişmiş olarak ortaya çıkar. Diyaletiğe göre değişme sürekli olarak başladığı noktaya dönme biçiminde değilde helezonik ( sarmal ) bir şekilde gelişerek yükselmekte ve ilerlemektedir.

  5. AŞMA : Aşma , varlığın çelişme ve olumsuzlanmalardan geçerek ilerleyişidir.

Toplumların en ilkel biçimlerinde mülkiyet ortaktır. Ortaklaşa mülkiyet genellikle özel mülkiyete doğru gelişmiş ve kapitalizmi doğurmuştur.Kapitalizm, kendi çelişkilerini içinde toplayarak karşıtını yani SOSYALİZM'i ortaya çıkarmıştır.

Marx , insan varlığını açıklarken de felsefenin temeline ''yabancılaşma'' kavramını koyar. İnsan, ürünleri ortaya koyarken birçok zenginlikler yaratır.Bu zenginlikler onun karşısına para olarak dikilir.. Onu egemenliğine alır. O, paranın oyuncağı haline gelir. İnsanın yarattığı nesneler , kendi başına büyük bir dünya kurarak onu yönetmeye kalkarlar. İşte insanın, bu durumun bilincine varması , yabancılaşmasıdır.Marx materyalizmi diyalektik materlalizmdir Bu özelliğiyle mekanik maddecilikten ayrılır ve onu reddeder.Mekanikçilere göre, herşey maddeden meydana gelmiştir.Madde, doğada hep vardır. Değişim maddenin hareketi ve yer değiştirmesidir. Tüm varlıklar, maddenin mekaniksel yer değişmesiyle oluşur ; doğanın bir parçasıdır. İnsanda doğanın edilgen bir ürünüdür.